حجاب در آیینه آموزه‏‌های دینی

 وحیده علی‏‌میرزائی - پژوهشگر مطالعات زنان

حجاب در آیینه آموزه‏‌های دینی  یکی از مهم‏ترین فضایل اخلاقی که در آموزه‏ های دینی به آن تاکید شده، رعایت حجاب و عفاف است، به گونه‌ای که نمونه‌های بسیاری را می‌توان در احکامی جست‌وجو کرد که میان زن و مرد تفاوت وجود دارد.

وجود قانون از ضروریات زندگی اجتماعی است و انسان‌ ها برای تنظیم روابط اجتماعی و ایجاد زمینه برای توسعه و پیش‏رفت، نیاز به ضوابط و مقررات و احکامی دارند. قوانین و احکام، یا از قراردادهای اجتماعی به ‏دست می‏ آید یا دارای ریشه الهی است. احکام و قوانین الهی نسبت به قراردادهای اجتماعی ـکه منشا الهی ندارند و فقط بر خواست و تمایل انسان‎ ها استوارندـ ارجحیّت دارند؛ زیرا قوانین الهی جامعیّت دارند، با عقل و فطرت انسان هماهنگ است، تامین‌‏کننده سعادت انسان در دنیا و آخرتند، از علم لایتناهی خداوند سرچشمه می‏ گیرند و همچنین هوس ‏ها، غریزه ‏ها، محدودیت‏ ها و گرایش‏ های سیاسی، راهی ندارند.

از سوی دیگر، قوانین الهی تضمین‏ کننده اهداف اسلام هستند و هیچ‏کدام با هم تعارض ندارند. همچنین در احکام الهی ـاز جمله احکام و قوانین مالی و تجاریـ جنبه‌‏های اخلاقی و معنوی نیز وجود دارد. یکی از مهم‏ترین فضایل اخلاقی که در آموزه‏ های دینی به آن تاکید شده، رعایت حجاب و عفاف است. با تتبع در همه ابواب فقهی و احکام شرعی، در موضوعات مختلف مانند طهارت، نماز، حج، نکاح، طلاق و حدود، مصادیق متعددی از عفاف یافت می‏‌شوند و به ‌طور غالب این موارد را می ‏توان در احکامی که میان زن و مرد تفاوت وجود دارد، جست‏‌وجو کرد.

به عنوان مثال در رکوع برای زن ‏ها مستحب است دست‏ ها را بالای زانوها بگذارند؛ به ‏دلیلِ روایتی که در این خصوص وارد شده است اما برای مردها مستحب است زانوها را عقب قرار دهند و به ‏گونه ‏ای خم شوند که پشت ایشان برابر شود، در روایت نیز آمده است «وَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا رَکَعَ لَوْ صُبَّ عَلَی ظَهْرِهِ مَاءٌ لَاسْتَقَرَّ» یا برای زنان مستحب آن است ابتدا زانوها را به سجده بگذارند و دست‏ های خود را در زمین پهن کنند؛ زیرا این کار، زن را می‏ پوشاند.

در این مثال ‏ها و موارد متعددی دیگر در سراسر فقه می ‏توان حکمت این تفاوت‏ ها را توجه خاص شارع مقدس به اصل عفاف در تشریع احکام شرعی دانست. از طرفی دیگر مواردی مانند حفظ و تحکیم بنیان خانواده، ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی، سلامت نفس و نسل، سلامت اخلاقی جامعه، جلوگیری از فساد و تباهی و ارتکاب جرائم گوناگون و همچنین حفظ امنیت زنان از جمله آثار و پیامدهای عفاف ‎اند و لذا دارای اهمیت است.

برخی، عفاف را معادل حجاب به‏ کار می ‏برند؛ اما تفاوت روشنی میان آن‏ها وجود دارد؛ بدین‏ گونه که حجاب یک امر ظاهری و بیرونی است ولی عفاف حالتی نفسانی و درونی است که هریک بر دیگری تاثیر متقابل دارد. در خصوص جرم‎ انگاری بدحجابی، میان صاحب‏نظران و سیاست‏گذاران اتفاق نظر وجود ندارد.

 کارشناس تعلیم و تربیت در گفت وگو با امتیاز:

چگونه فرزندان از مسیر درست زندگی کردن منحرف می شوند؟

زهرا بنی اسد، کارشناس تعلیم و تربیت در گفت وگو با روزنامه امتیاز عنوان کرد: امروز در جامعه ایرانی هستند خانواده‌هایی که والدین آن‌ها از تحصیلات عالیه برخوردار هستند اما اختلافات و بدبینی ایشان کار را به جایی رسانده است که فرزندان آن‌ها از مسیر درست زندگی کردن منحرف شده است. والدین باید به جای اینکه سخت‌گیری زیادی در رابطه با فرزندان خود داشته باشند، با آن‌ها دوست باشند. زهرا بنی اسد اظهار کرد: البته والدین حق دارند بدانند که فرزندان آن‌ها با چه افرادی دوست بوده و ارتباط دارند، اما اینکه بخواهند سخت‌گیری زیادی داشته باشند خارج از منطق است. والدین چنانچه در مورد دوستان و همکلاسی‌ها نیز نگران هستند می‌توانند آن‌ها را ملاقات کنند تا از نزدیک با آن‌ها و خانواده ایشان آشنا شوند و به جای اینکه مستقیم به موضوع ورود کرده و مانع فرزندان باشند، آن‌ها را رصد کنند. این کارشناس تعلیم و تربیت تصریح کرد: مقاومت و سخت‌گیری والدین باعث می‌شود تا فرزندان رفتار معکوس نشان داده و حتی ممکن است گاه با جنس مخالف نیز به صورت پنهانی ارتباط برقرار کنند. زمانی که محدودیت و دخالت در خانواده‌ها زیاد می‌شود و دوستی با فرزندان جای خود را به سخت‌گیری بدهد، والدین با مقاومت منفی از سوی فرزندان مواجه می‌شوند که ممکن است به سرانجام خوبی نرسد و معضلات زیادی همچون فرار از خانواده را به همراه داشته باشد.

زهرا بنی اسد، کارشناس تعلیم و تربیت در پایان گفت وگو با روزنامه امتیاز با بیان اینکه کنترل والدین بر روی فرزندان باید حد و اندازه داشته و محدود باشد، گفت: زمانی که والدین در زمینه ارتباط فرزندان با دوستان، معلمان و مربیان سخت‌گیری می‌کنند، فرزندان از لحاظ اعتقادی سست می‌شوند. پدر و مادر به جای اینکه سخت‌گیری خارج از منطق داشته باشند، می‌توانند علل نگرانی خود را به صورت دیگری برای فرزندان بیان کرده و با ایشان همراه شوند.

وزیر جهاد کشاورزی گفت: با واریز ۳۵ هزار میلیارد تومان دیگر و جمع کل ۱۵۶ هزار میلیارد تومان، تمام مبلغ گندم خریداری شده از کشاورزان توسط دولت در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ پرداخت شد.

به گزارش امتیاز و به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، محمدعلی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی از پایان تسویه مبلغ گندم خریداری شده در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ خبر داد و گفت: امسال وزارت جهاد کشاورزی با کمک دولت توانست ۱۰ میلیون و ۳۵۷ هزار تن گندم از کشاورزان ۳۱ استان کشور خریداری کند.

وی افزود: رئیس‌جمهور در هر موقعیتی پیگیر مطالبات گندم‌کاران بود و از تأکیدات وی در هیأت دولت پرداخت مبلغ گندم به کشاورزان در سریع‌ترین زمان ممکن بود.

نیکبخت با مؤثر خواندن اقدام وزارت جهاد کشاورزی در خرید تضمینی گندم یادآور شد: خرید این مقدار گندم در سال زراعی که پشت سر گذاشتیم؛ کشور را در گندم نان به خودکفایی رساند و یکی از توفیقات بزرگ دولت در تولید و تأمین این محصول استراتژیک رقم خورد.

وی با تقدیر از کشاورزان اظهار کرد: وزارت جهاد کشاورزی به وعده خود در پرداخت مطالبات گندم‌کاران تا پایان مهر عمل کرد و این ایفای تعهد در حالی است که میزان خرید تضمینی گندم نسبت به سال قبل آن از ۴۴ درصد رشد برخوردار بود.

مراسم قرعه‌ کشی جوایز سومین دوره جشنواره حساب‌ ‌های قرض‌‌ الحسنه پس‌ انداز بانک گردشگری در روز یکشنبه 30 مهر ماه در ساختمان مرکزی این بانک برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی بانک گردشگری؛ این مراسم با حضور اعضای هیئت نظارت بر قرعه‌ کشی بانک‌ ها از جمله نمایندگان دادستانی کل کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای هیئت‌ مدیره و هیئت عامل بانک گردشگری برگزار و برندگان این دوره جشنواره مشخص شدند.

اسامی برندگان این قرعه‌ کشی پس از تایید هیئت نظارت، در سایت بانک گردشگری  منتشر و جوایز اعلامی در اولین فرصت به برندگان اهدا خواهد شد.

در سومین دوره جشنواره حساب‌های قرض ‌الحسنه پس‌ انداز بانک گردشگری به‌ پاس قدردانی از مشتریان نیک ‌اندیش، یک میلیارد وجه نقد برای 10 نفر، 500 میلیارد ریال وجه نقد برای 15 نفر، یک سکه تمام بهار آزادی برای 20 نفر، یک نیم سکه بهار آزادی برای 30 نفر، یک ربع سکه بهارآزادی برای 40 نفر اهدا خواهد شد.

همچنین 250 کمک هزینه 50 میلیون ریالی جهت سفر به عتبات عالیات از طریق مگا گشت، 150 کمک هزینه 100 میلیون ریالی جهت خرید کالای بادوام داخلی، 500 کارت خرید 20 میلیون ریالی از فروشگاه محسن و رفاه و 10 هزار جایزه 2 میلیون ریالی دیگر به برندگان اهدا خواهد شد. همچنین 2000 فقره حق تقدم تسهیلات 500 میلیون ریالی با بازپرداخت 24 ماهه برای اعطا به سپرده ‌گذاران واجد شرایط شرکت در قرعه‌ کشی این دوره در نظر گرفته شد.

تأملی در شیوه‌های پروپاگاندا به بهانه حمله به بیمارستان غزه