|
عصر اندیشه از قحطی ایدئولوگها میگوید
مجله فرهنگ و علوم انسانی عصر اندیشه شماره بیست و نهم خود را روانه پیشخان مطبوعات کشور کرده است. موضوع پرونده اصلی این شماره که در طرح جلد مجله نیز انعکاس یافته، به ضرورتِ گریزناپذیرِ بازتولید ایدئولوگهایی همچون شهید بهشتی برای حراست از گفتمان انقلاب اسلامی اختصاص دارد. گفتوگوهایی با علی ذوعلم، سید جواد ورعی و محمدرضا تاجیک و سید جواد حسینی در این پرونده منتشر شده است.
عصر اندیشه در بخش اقتصادی خود به سراغ ربا در سیستم بانکداری رفته و این موضوع چالشبرانگیز را با سید مصطفی موسوی اصفهانی، احمد مبلغی، حسین عبده تبریزی و علیاشرف افخمی به بحث گذاشته است. پرونده جامعهشناسی مجله نیز به نوجوانان دهه هشتادی و مسائل آنها توجه نشان داده و با سید بشیر حسینی و اشکان خطیبی باب گفتوگو گشوده است.
در بخش بینالملل، عصر اندیشه دغدغه بررسی نظم جهانی پس از بحران اوکراین را داشته و گفتوگوی کوتاه با رابرت کوهین، دانشمند سرشناس روابط بینالملل و مصاحبه تفصیلی با کیهان برزگر از مطالب شاخص این بخش مجله به شمار میآیند.
در بخش کتاب، گفتوگو با هدایتالله بهبودی نویسنده کتاب «رضانام تا رضاخان» و برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی میتواند جالب توجه باشد. علاوه بر اینها چند تکنگاری نیز در موضوعات مختلف در صفحههای آغازین مجله به چشم میخورد.
وقتی امام علی مروان را به زمین کوبید؛
خشم مقدسوانقلابی چگونه است؟
کتاب «حسین؛ عقل سرخ» شامل گفتگو با حسن رحیمپور ازغدی یکی از عناوین عاشورایی بازار نشر کشور است که توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شده و دومین عنوان از مجموعه «طرحی برای فردا» محسوب میشود که اینناشر چاپ میکند.
اولینچاپ اینکتاب سال ۱۳۸۵ به بازار نشر عرضه شد و در حال حاضر با نسخههای چاپ یازدهم در کتابفروشیها حضور دارد. ایننوبت از چاپ «حسین؛ عقل سرخ» سال ۱۳۹۸ منتشر شد. مجموع شمارگان عرضهشده از اینکتاب از چاپ اول تا دهم ۲۲ هزار نسخه بوده است.
کتاب پیشرو سخنان رحیمپور ازغدی را در ۳ نشست شامل میشوند که بهترتیب از اینقرارند:
نشست اول - با عقل در عاشورا (تاسوعای ۸۰)، نشست دوم - عاشورا، پایان تأویل (عاشورای ۸۰) و نشست سوم - حسین (ع) از مستعضعفان میگوید (۱۱ محرم ۸۰).
گفتگوهای مندرج در اینکتاب، طی روزهای نهم، دهم و یازدهم محرم سال ۱۳۸۰ انجام شده و بهطور زنده از شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شدند. روایات نقلشده در اینگفتگوها از منابع «مسند الامام الحسین (ع)»، «موسوعه کلمات الامام الحسین (ع)»، «بحارالانوار» و «تحف العقول» هستند.
در ادامه برشهایی از اینکتاب را میخوانیم:
عبدالله بن عمر، یک نمونه است. ایشان یک آدم مقدس و متشرع و در عین حال عجیبی بود. کسی که با علی (ع) احتیاطا بیعت نکرد، با دست علی (ع) بیعت نکرد، بعدها با پای حجاج بن یوسف ثقفی بیعت کرد. آنجا احتیاط شرعی کرد و اینجا دیگر احتیاط شرعی نکرد! عبدالله بن عمر از کسانی بود که امام حسین (ع) را با حُسن نیت نصیحت کرد. میگفت: آقا، اصولاً مستحضرید که جنگ فی نفسه بد است. خوب، امام حسین (ع) هم میدانست که جنگ فی نفسه بد است؛ اما مگر ما اساساً در تاریخ، چیزی بهنام «جنگ فینفسه» داریم؟ در صحنه واقعی اجتماع، ما «جنگ فینفسه» نداریم. بله، جنگ فی نفسه بد است؛ اما کجای تاریخ واقعی و جامعه واقعی، چیزی به اسم «جنگ فی نفسه» داشتهایم؟! وقتی عقایدی و آئین ملتی مورد تهاجم قرار میگیرد، این دیگر «جنگ فینفسه» نیست و معتقدینش دیگر نمیتوانند بیطرف بمانند. بیطرفی و صلحطلبی در برابر هیئت ظلم، ابداً یک فضیلت نیست؛ یک رذیلت عریان است. اینجا دیگر جنگ و خونریزی هم مقدس میشود. کشتن و کشتهشدن هم عبادت میشود. در دعاهایی که برای امام زمان (عج) رسیده و سند درستی هم دارد، آمده که «خدایا از تو میخواهم که خون دشمنانت را به دست من بریزی و از تو میخواهم که خون من به دست دشمنانت ریخته شود.» ما جنگ و صلح، دشمنی و دوستی داریم؛ ولی دشمنی و دوستی، به خاطر عدالت، در راه حقیقت و برای فضیلت را قبول داریم.
و چنین نیز شد. یعنی دو نوبت خواستند در مکه ایشان را ترور کنند و امام حج را نیمهتمام گذارد و مکه را به سوی عراق ترک کرد؛ با این استدلال که اگر من اینجا بمانم، خون مرا میریزند و حرمت کعبه، پامال میشود. من از مکه باید بروم. نمیخواهم حرمت خانه خدا با ریختن خون من ضایع شود. اینجا حرم امن الهی است و باید امن بماند.
اما حتی قبل از آمدن به مکه، این را میدانستند و پیشبینی کردند. محمد بن حنفیه گفت: اگر به مکه هم نمیروی، لااقل به یمن برو و از مرکز دور شو. یا اگر به یمن نمیخواهی برویم، بزن به کوه! پیشنهاد حرکت جنگ و گریز و نوعی کار پارتیزانی کرد. از این کوه، به آن کوه درگیر شو تا ببینیم چه میشود؟ شاید خدا فرجی برساند. اما سیدالشهدا (ع) فرمودند:
«برادر، به خدا اگر در سراسر دنیا هیچ پناهگاهی برای من نماند و حتی کوهها را دیگر برای من امن نگذارند و جای امنی نداشته باشم، من با یزید بیعت نخواهم کرد.»
من نمیخواهم یک جنگ چریکی و یواشکی و مخفی راه بیندازم. من یک شورشی فراری نیستم. من میخواهم مشروعیت اینان را زیر سوال ببرم. میخواهم بت را بشکنم. میخواهم علامت سوال، بلکه علامت تعجب بر روی کل ماجرا بگذارم و اصلاً نمیخواهم مخفیانه ضربهای بزنم و بگریزم.
هر دو گریستند و یکدیگر را در آغوش گرفتند و سپس سیدالشهدا (ع) برای تسکین خاطر او فرمودند: شما نصیحت کردی و مشورت خود را دادی و از تو متشکرم؛ ولی ما به خواست خدا حرکت میکنیم. محمد باز هم آرام نگرفت و باز از برادر خواست که نرود یا فعلاً جایی مخفی شود. امام حسین (ع) پاسخ دادند: «من اگر داخل سوراخ مار هم بروم یا در بیابان مخفی بشوم، میآیند و مرا از سوراخ بیرون میکشند»؛ زیرا اصلاً وجود من، مشروعیت اینها را زیر سوال میبرد. من اگر در سوراخ مار یا پشت صخره هم مخفی بشوم اینها، به سراغ میآیند و فکر نکن که اگر اینجا بمانم و چیزی نگویم، دست از سر من برمیدارند.
محمد، دوباره اصرار و التماس کرد و اینبار امام برای آرامکردن او فرمود: «بسیار خوب، درباره پیشنهاد شما فکر میکنم». میخواست او را دست به سر کند. سپس وصیتنامهای نوشتند و به دست او دادند و به او فرمودند: فعلاً شما وصی من باشید.
دلواپسیهای محمد دبیرمقدم برای زبان فارسی
محمد دبیرمقدم درحالیکه باور دارد امروزه شاهد کاربرد غلطهای فاحش در رسانهها هستیم، آسانترین و کمهزینهترین راه برای حفظ زبانها و گویشهای محلی را، انتقال آن توسط خانوادهها به فرزندان میداند.
او که زادۀ ششم شهریورماه ۱۳۳۲ در کاشان است، ۶۹ساله شد.
محمد دبیرمقدم، زبانشناس، عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسیست و پیش از این نیز در سالهای ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۹ مدیر گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی دانشگاه تربیت مدرس، در سالهای ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۱ مدیر گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه علامه طباطبایی، در سالهای ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ مدیر گروه زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی و همچنین عضو شورای عالی برنامهریزی رشتهٔ زبانشناسی، رئیس گروه واژهگزینی زبانشناسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، عضو کارگروه هیئت ممیزهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو شورای واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز بوده است.
در این مجال، به برخی از دیدگاههای نگارندۀ آثاری چون «زبانشناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی»، «پژوهشهای زبانشناختی فارسی»، «ردهشناسی زبانهای ایرانی» و... که در سخنرانیهای او مطرح شده، میپردازیم.
آسانترین راه برای حفظ زبانها و گویشهای محلی
برای حفظ زبانها و گویشهای محلی، آسانترین و کمهزینهترین راه آن است که خانوادهها آن را به فرزندان خود منتقل کنند و تصور نکنند که کودک ممکن است لهجه پیدا کند. در واقع پشت هر لهجه، دانشی وجود دارد. افرادی که به دو یا چند زبان صحبت میکنند به لحاظ رشد شناختی بهتر هستند و در زندگی نیز قدرت تحلیل مسائل در آنها بهتر است.
چرا در مدارس درسی به نام فارسیخوانی نداریم؟
در شیوۀ آموزش زبان فارسی باید سعی کنیم تا کودکان، نوجوانان و جوانان کشورمان با بنمایههای فارسی آشنا شوند، خوب بیاموزند و به اینکه فارسی را خوب میدانند افتخار کنند. درزمینۀ ترجمه نیز باید افراد توانمندی تربیت شوند که با روح دو زبان آشنا باشند. جامعهای که خود را زبانشناس و ادیب میداند، در کمک به تحقق این امور رسالتی دارد. امروز شاهد کاربرد غلطهای فاحش در رسانهها هستیم، از آنجا که مخاطبان رسانهها قشرهای مختلفی هستند، تاثیر آنها انکارناپذیر است. چرا در مدارس درسی به نام فارسیخوانی نداریم؟
هجرت به وجدان نیمهبیدار بشر امروز
سبا بابایی تنها مادر ژاپنی یک شهید ایرانیـژاپنی است. پسرش، شهید محمد بابایی، در ایران به دنیا آمده است، اصالتا یزدیـژاپنی است، در تهران مدرسه رفته است و در کوچه پسکوچههای همین خاک بزرگ شده است. خانم بابایی در وطن خویش نام دیگری داشته است. کونیکو یامامورا. کونیکو یعنی دختر وطن. دختر وطنی که ترک خانه میکند و در برای خودش خانهای تازه مییابد.
کتاب « مهاجر سرزمین آفتاب» زندگینامه شهید بابایی از زبان مادرش نیست، زندگینامه خود مادر شهید است! مادری که اصالتی غیر ایرانی دارد و به تعبیر دقیقتر بیست سال به عنوان یک ژاپنی اصیل زندگی کرده و شخصیت و درونمایه بوداییژاپنیاش در آن بستر فرهنگی کاملا شکل گرفته بود.
آنچه در کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» قابل توجه است و به نظر میرسد مدنظر نویسندگان هم بوده توجه به همین مقوله هجرت است. حتی عنوان این کتاب هم به صراحت به همین موضوع اشاره دارد. هجرت یک اصل بزرگ و بسیار عمیق است. نقطه شروع هجرت خانم کونیکو یامامورا با لحظه دیدن نماز خواندن اسدالله بابایی در یکی از اتاقهای آموزشگاه زبان آغاز میشود، چند دقیقه بعد خواستگاری مرحوم بابایی از او، شروع انتخابهای هزینهزای کونیکو در زندگی است. از اینجا به بعد او در یک روند پیچیده و آرام مدام در حال تغییرات پیوسته روحی، اعتقادی و بعد جغرافیایی است.
نویسنده در این زندگینامه نگاه موشکافانهای به پدیدهها دارد و لطف اثر این است که چیزی از قلم نمیافتد. پیشتر آثار ارزشمندی از حمید حسام خواندهایم که میدانیم حاصل تجربه زیستی او بودهاند اما در این خصوص به علت تفاوت فرهنگی و حتی گاهی تفاوتهای زبانی قصه فرق میکند و شاید جز مطالعه سوژه، نویسنده باید یک جامعه بیگانه را مطالعه کند و بعد دست به اکتشاف و خلق بزند.
نگاهی که کونیکو به رهبر انقلاب، امام خمینی، دارد هم خود میتواند کلاس درسی باشد برای مایی که از نقش ایشان و رهبری مقتدرانهشان گاهی غفلت میکنیم. ایران، اولین و تنها کشور دنیا نیست که دخالت مستقیم و غیرمستقیم آمریکا را تجربه کرده است اما تنها کشوری است که با چنین انقلاب با عظمتی دست و پای آمریکا و دستنشاندههایش را برای همیشه از خاک خود کوتاه کرد. و سبا به زیبایی نقش وجود رهبر و قدرت رهبریاش را در پیشرفت و موفقیت این اتفاق نادر بیان میکند و توجه ما را به این مساله مغفول مانده و مهم حسابی جلب میکند.
اخبار
سلسله نشستهای «نی نامههای بانوان عاشورایی» برگزار میشود
سلسله نشستهای «نی نامههای بانوان عاشورایی» در آستانه اربعین سال ۱۴۴۴ هجری با مشارکت جمعی از شاعران آئینی و بانوان اعضای محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در قالب ۳ محفل شعری در روزهای ۵ تا ۷ شهریور ماه از ساعت ۱۴ تا ۱۶ برگزار میشود. محفل اول «نی نامههای بانوان عاشورایی» ویژه مادران و خواهران عاشورایی شنبه ۵ شهریور ماه با مشارکت شاعرانی از محافل ادبی استانهای تهران، اردبیل، اصفهان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خوزستان، فارس، کردستان و همدان برگزار میشود.محفل دوم «نی نامههای بانوان عاشورایی» نیز یکشنبه ۶ شهریور ماه ویژه بانوان و همسران عاشورایی با مشارکت شاعرانی از محافل ادبی استانهای تهران، مرکزی، هرمزگان، سمنان، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، قزوین، قم، گلستان، زنجان و کهگیلویه و بویراحمد برگزار میشود.همچنین محفل سوم «نی نامههای بانوان عاشورایی» دوشنبه ۷ شهریور ماه ویژه دختران عاشورایی با مشارکت شاعرانی از محافل ادبی استانهای تهران، البرز، ایلام، سیستان و بلوچستان، یزد، بوشهر، کرمان، کرمانشاه، گیلان، لرستان و مازندران برگزار خواهد شد.سلسله نشستهای «نی نامههای بانوان عاشورایی» در روزهای ۵ تا ۷ شهریور ماه از ساعت ۱۴ تا ۱۶ از طریق صفحه مجازی و پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور قابل دسترسی است.
مسئولان کمیتههای جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون معرفی شدند
اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، بر اساس این احکام که از سوی محمود مروج ابلاغ شده، مهدی بشیریگودرزی به عنوان مسئول کمیته حراست، قاسم سلیمانی به عنوان مسئول کمیته روابط عمومی و امور بینالملل، افسون امینی به عنوان مسئول کمیته اجرایی، لیلا کمالی به عنوان مسئول کمیته مالی و پشتیبانی و سیدهنسرین سجادیان به عنوان مسئول کمیته علمی جشنواره، معرفی شدند. در حکم رییس بیستوچهارمین جشنواره بینالمللی قصهگویی برای مسئولان کمیتهها اظهار امیدواری شده است تا با توکل به خداوند متعال و استفاده از تجربیات، توانمندی و تعامل با دبیر جشنواره در چارچوب وظایف محوله موفق باشند.بیستوچهارمین جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آذر ۱۴۰۱ همزمان با شب یلدا برگزار میشود.علاقهمندان به شرکت در این جشنواره میتوانند برای مطالعه فراخوان و ثبتنام در آن به پایگاه جشنواره به نشانی www.kanoonfest.ir مراجعه کنند.
«قهرمانان مرزی»
وارد کتابفروشیها شدند
رمان «قهرمانان مرزی» نوشته دیو اگرز بهتازگی با ترجمه میلاد شالیکاران توسط نشر چترنگ منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی اینکتاب سال ۲۰۱۶ منتشر شده است. دیو اگرز نویسنده آمریکایی اینکتاب متولد سال ۱۹۷۰ است و ۵۲ سال دارد. او بهعنوان نویسنده، ویراستار و ناشر فعالیت میکند و فیلمهای سینمایی «هولوگرامی برای پادشاه» یا «دایره» با اقتباس از رمانهای او ساخته شدهاند. اگرز هم زندگینامه و رمان مینویسد هم کتابهای غیر داستانی و تاسیس انتشارات مکسوئینی را هم در کارنامه دارد. نامزدی جایزه کتاب ملی آمریکا، جایزه پولیتزر و جایزه کتاب ملی انجمن منتقدان اینکشور هم ازجمله موارد مندرج در کارنامه ایننویسنده هستند. او جوایزی چون جایزه ادبی صلح دِیتون، پریکس مدیسیس فرانسه، آلباتروس آلمان، جایزه مجله ملی و جایزه کتاب آمریکایی را نیز کسب کرده است. رمان «قهرمانان مرزی» یک داستان سفر محور است و سفر آن، یکی از نوع بیرونی و دیگری از نوع درونی است. شخصیت اصلیاش هم مرد دندانپزشکی بهنام جوسی است که بهخاطر شکایت یکی از بیمارانش دادگاهی شده و مطبش را از دست میدهد. بههمیندلیل تصمیم میگیرد از شهر محل زندگیاش کوچ کند وبا فرزندان کوچکش به آلاسکا برود. جوسی یکماشین کاروان اجاره کرده و راهی سفر موردنظرش میشود. اما گویی سفر جوسی و خانوادهاش پایان و مقصدی ندارد؛ حالتی از زندگی که مسیر و لمس حقیقت را در عالم واقعی نشان میدهد. دشواریها و پاداشهای بیرونی اینسفر نمودی از رشد و بینش درونی برای جوسی و فرزندانش در پی دارد.رمان «قهرمانان مرزی» در ۲۴ فصل نوشته شده که فصل بیست و چهارمش تنها یکجمله را شامل میشود: «ولی باز فردایی هست.»
در قسمتی از اینکتاب میخوانیم:
پائول سرش را به آرامی تکان داد. چشمهایش حاکی از این بود که چقدر از مربع تراشیده روی پوست سر مادرش ترسیده است. مادرانه نبود. میلرزاندش، درست همانطور که جوسی با دیدن مادرش که با سر باندپیچیشده از بیمارستان برگشت، لرزیده بود. در ایوان پشتی زمین خورده بود. داروهای جورواجور منگش کرده بود. زمانی بود که شروع کرده بود به مصرف داروهایی که به سربازها میدادند، قبل از رسوایی، قبل از سانی. جوسی سرش را چرخاند تا مربع تراشیدهشده را ببیند، خطوط صافش را. نمیخواست به پسرش اینطور آسیب برساند، با نمایاندن ضعف خودش، استعدادش در مطرود شدن از طرف شبهخواهرش، تصادف کردن با کامیون حمل بار هومری و افتادن داخل چاله؛ ولی آیا نمایاندن ضعف مادر اینقدر وحشتناک است؟ شاید بهتر باشد بلافاصله مطرحش کند تا بدین ترتیب شوکش در آینده چندان بزرگ نباشد. وقتی انتظار تراژدی، بلا و هرجومرج را داریم، حالمان بهتر است.راج در یکی از آن یاوهگوییهای مکاشفهآمیز پرهیجان خود گفته بود: «بودجهبندی!» گفت یا بانگ برآورد: «فقط باید بودجهبندی کنی!» از میان کسانی که میشناخت، تنها انسانی بود که حرف زدنش به معنای واقعی فعل بانگ برآوردن را میطلبید. کلمه عجیبی بود. بهوفور در کتابهای مصوری که برای بچههایش میخواند، دیده بود. آنجا در دهههای ۵۰ و ۶۰ همه بانگ برمیآوردند؛ ولی در زندگی واقعی هیچگاه نمیدانست که این فعل واقعیت دارد.
اینکتاب با ۳۳۹ صفحه، شمارگان ۴۰۰ نسخه و قیمت ۱۲۰ هزار تومان منتشر شده است.
|
|
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/10820/31889/109913
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/10820/31889/109914
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/10820/31889/109915
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/10820/31889/109916
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/10820/31889/109917
|
عناوین این صفحه
- عصر اندیشه از قحطی ایدئولوگها میگوید
- خشم مقدسوانقلابی چگونه است؟
- دلواپسیهای محمد دبیرمقدم برای زبان فارسی
- هجرت به وجدان نیمهبیدار بشر امروز
- اخبار