نهاد خانواده و تغییرات اجتماعی

 محمد هدایتی

یکی از ویژگی‌های اصلی مدرنیته تغییری بود که در شکل و ساخت نهاد خانواده ایجاد شد. جامعه‌شناسان این تغییر را با گذار از «خانواده گسترده» به «خانواده هسته‌ای» مفهوم پردازی کرده‌اند. خانواده گسترده شکل غالب نهاد خانواده در طول تاریخ بوده است که در آن چندنسل از خانواده، عموماً بر مبنای پدرتباری در کنار هم زندگی می‌کردند، اقتدار در اختیار مردان بود و مردان عموماً در واحدهای اقتصادی کوچک مثل زمین خانوادگی کار می‌کردند و زنان به کارهای خانه اشتغال داشتند. تغییرات در نظام اقتصادی، زوال فئودالیسم و به ویژه گسترش نظام صنعتی و کارخانه‌ای به جابجایی‌ها و تحرکاتی جفرافیایی و جمعیتی منجر شد. افراد روستا و دیارشان را به امید یافتن کار در کارخانه‌های شهری ترک کردند و نظام متصلب سنتی ترک برداشت. برکنارشدن از نفوذ انگاره‌های سنتی آزادی‌هایی را به ارمغان آورد. 

مسئله آموزش و اشتغال زنان به میان آمد. شغل دیگر در واحد اقتصادی خانوادگی انجام نمی‌شد، بلکه به شکل مزدبگیری و کار خدماتی در بیرون از چارچوب خانواده بود. این امر معنای گذشته، امروز و آینده را در ذهنیت افراد تغییر داد.  از طرف دیگر اشتغال تقریباً تمام وقت مردان و به ویژه زنان فرزندآوری را به یک چالش بدل کرد. فرزندان دیگر سرمایه‌ای برای آینده و کار بر روی زمین قلمداد نمی‌شدند بلکه به هزینه‌ای بر دوش والدین بدل شدند.  جدای از مسائل اقتصادی انگاره‌های فرهنگی هم تغییر کرده بود. ارزش‌های فرهنگی مدرن بر فرد و آزادی‌های تاکید می‌کردند و فرزند مانعی تصور می‌شد در راه تحقق برخی از این‌ها.

با این توضیحات، مسامحتاً می‌توان از دو عامل اصلی در زمینه‌های تصورات و  سیاست جمعیتی خانواده‌ها یا اساساً خود نهاد خانواده صحبت کرد. یکی متغیرهای اقتصادی است و دیگری انگاره‌ها و تصورات فرهنگی. افزایش هزینه‌های زندگی به ویژه هزینه آموزش و تربیت فرزندان منطقاً عامل دافعه مهمی در فرزندآوری است. 

با رشد سرسام آور هزینه‌ها، و کالایی‌شدن روزافزون ضرورت‌های مثل مسکن، آموزش و بهداشت چگونه می‌توان انتظار افزایش نرخ‌های باروری را داشت. 

از سوی دیگر نمی‌شود یک شبه به جنگ انگاره‌های فرهنگی رفت. و هر سیاست جمعیتی که بخواهد بدون لحاظ کردن این مسائل، و به صورت آیین نامه‌ای و از بالا در این روندها دست اندازی کند، محکوم می‌شود به نادیده‌گرفتن واقعیت‌های اجتماعی و از این رو شانس چندانی برای موفقیت ندارد. 

 

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به افزایش تولید گندم به ۱۱ میلیون تن از رشد ۲۷ درصدی تولید برنج و همچنین رشد ۲۰ درصدی تولید جو خبر داد.

سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی در مراسم آئین آغاز سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ و سی و ششمین مراسم تجلیل از برگزیدگان بخش کشاورزی با اشاره به اینکه امنیت غذایی مسئله درجه یک کشور ما است، گفت: شروع سال زراعی جدید با حضور رئیس جمهور به کشاورزان اعتماد به نفس و انرژی خوبی را در آغاز فرآیند تولید می‌دهد و امیدواریم با این روحیه رکوردهای بیشتری را در سال زراعی جدید ثبت کنیم و عملکرد بهتری داشته باشیم.

ساداتی نژاد خطاب به رئیس جمهور، عنوان کرد: دستورات شما در زمینه اجرای طرح تأمین غذای با کیفیت، سالم و ارزان و با منشأ داخلی در دستور کار این وزارتخانه قرار گرفته است. ضمن اینکه طرح اجرای الگوی کشت نیز در مراحل نهایی است و به زودی ابلاغ می‌شود.

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به طرح انتقال محصولات آب بر به گلخانه‌ها و همچنین انتقال تولید علوفه به مراتع تصریح کرد: دلیل این مسئله فراهم کردن زمین برای کشت محصولات استراتژیک است که در راستای سیاست‌های دولت دنبال می‌شود.

وی با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی به دنبال جایگزینی سیاست‌های غیر قیمتی به جای افزایش قیمت محصولات استراتژیک است، اضافه کرد: در سال زراعی جاری نیز اتفاقات بسیار مهمی در حوزه کشاورزی رخ داد از جمله اینکه ابلاغ قیمت‌های خرید تضمینی قبل از شروع فصل کشت بود و در ابتدای سال نیز برای افزایش انگیزه گندمکاران، قیمت خرید تضمینی گندم به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرد که این مسئله بسیار به ایجاد انگیزه و رغبت در تولید کنندگان کمک کرد.

ساداتی نژاد با بیان اینکه بر این اساس تولید گندم در کشور به ۱۱ میلیون تن افزایش پیدا کرد، گفت: علاوه بر این تولید برنج نیز ۲۷ درصد و تولید جو ۲۰ درصد در سال زراعی جاری رشد کرده است.

وزیر جهاد کشاورزی همچنین با اشاره به مبارزه با آفات در سال زراعی جاری تأکید کرد: در این زمینه سال نمونه‌ای را پشت سر گذاشتیم به طوری که بیش از ۷ میلیون تن گندم خریداری کردیم اما میزان سن زدگی آن ۷ هزار تن بوده است که این اتفاق بسیار خوبی است.

وی افزود: در سال زراعی جاری همچنین صدور اسناد کشاورزی به ۸۰ درصد و رفع تداخلات اراضی ۳۰ درصد افزایش پیدا کرد.

ساداتی نژاد همچنین با بیان اینکه در زمینه حمایت‌های مالی از کشاورزان سال بی نظیری را پشت سر گذاشتیم، اضافه کرد: ۷۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط بانک کشاورزی پرداخت شد که در سال گذشته این رقم ۳۱ هزار میلیارد تومان بوده است.

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه به دلیل جنگ روسیه و اوکراین بسیاری از کشورها با بحث کمبود غذا و جیره بندی آن مواجه شدند، تصریح کرد: خوشبختانه ما مشکلی در زمینه تأمین غذا نداشتیم که این مسئله را تا حدود زیادی مدیون کشاورزان هستیم. وی ادامه داد: کشاورزان کشور علیرغم تحریم و خشکسالی تمام همت خود را به کار برده‌اند و نگذاشتند آسیبی به تولید وارد شود.

 

ترانزیت کالا از مسیر ایران در ۵ ماهه سال جاری با رشد ۲۵ درصدی به رقم ۶ میلیون تن رسید.

علیرضا مقدسی رئیس کل گمرک ایران با اعلام این مطلب گفت: ترانزیت کالا از سال قبل روند افزایشی داشت به گونه‌ای که در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۲.۵ میلیون تن کالا از مسیر ایران ترانزیت شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۸ درصد افزایش یافت.

مقدسی افزایش میزان ترانزیت در سال قبل و ۵ ماهه امسال را از آن جهت حائز اهمیت دانست که این رشد در شرایط تحریم و پس از اینکه میزان ترانزیت از سال ۹۳ تا سال ۹۹ کاهشی بود، رخ داد.رئیس کل گمرک ایران با اشاره به اینکه مجموع اقدامات صورت گرفته سبب افزایش ترانزیت از مسیر ایران در این مدت شد، افزود: افزایش ساعت کاری در گمرکات مرزی و نشست مشترک مدیران گمرکات مرزی با همتایان خود با طرف مقابل برای تسهیل ترانزیت کالا، اجرای سامانه‌ها و تیر الکترونیکی، اجرای طرح انتخاب مسیر (سلکتیویتی) در رویه ترانزیت گمرک شهید رجایی و بهره‌گیری از ظرفیت کریدورهای بین المللی از جمله این اقدامات بود. به گفته وی در راستای استفاده از این کریدورها، اولین محموله تحت صحابت کارنه تیر از مبداء امارات متحده عربی، ورودی از گمرک شهید باهنر و خروجی از گمرک بازرگان و به مقصد کشور ترکیه بوده است. وی افزود: فعال سازی کریدور ترانزیتی ورودی از کشور ترکیه و خروجی از گمرک دیر به مقصد قطر، فعال سازی کریدور ترانزیتی ITI در ۲ حوزه ریلی و جاده‌ای از مبدا پاکستان و استفاده از مسیر ترانزیت ایران و خروج به مقصد ترکیه، فعال سازی مسیر ترانزیتی از مبدا کشور قزاقستان ورودی از گمرک اینچه برون و خروج از گمرک رازی به مقصد ترکیه، فعال سازی مسیر ترانزیتی از مبدا کشور روسیه ورودی از گمرک سرخس و خروجی از گمرک شهید رجایی به مقصد هند از جمله مسیرهای است که با استفاده از ظرفیت‌های آن منجر به رشد ترانزیت از مسیر ایران شد. رئیس کل گمرک ایران گفت: همچنین با فعال سازی کریدور شمال - جنوب اولین محموله ترانزیتی از مبدا فنلاند، ورودی از مرز آستار و خروجی از گمرک شهید رجایی به مقصد هند انجام شد. مقدسی اظهار داشت: در خصوص ورود کالاهای ترانزیتی از مبداء کشور پاکستان ورودی گمرک میرجاوه و کالاهای ترانزیتی ورودی از گمرک آستارا و از طریق راه آهن به دلیل عدم اتصال راه آهن رشت - آستارا و تفاوت عرض ریل‌های ایران و پاکستان، گمرک ایران با ارائه تسهیلات از جمله ترانشیپمنت کالا به فعال سازی این کریدورها و تسهیل ترانزیت کمک کرد.

وزیر راه و شهرسازی در خصوص حواشی اخیر منتشر شده در رسانه‌ها در رابطه با وزارت راه و شهرسازی اطلاعیه‌ای صادر کرد.

رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در خصوص حواشی اخیر منتشر شده در رسانه‌ها در رابطه با وزارت راه و شهرسازی اطلاعیه‌ای را صادر کرد.

در قسمتی از این اطلاعیه آمده است: اخیراً خبر منتشره پیرامون یکی از مشاوران اینجانب و تحقیق درباره اتهامات فرد مزبور بوسیله دستگاه نظارتی درون دولت موجب سواستفاده دشمنان نظام و تخریب کارکنان خدوم وزارت راه و شهرسازی خصوصاً جوانان انقلابی و پر کار وزارتخانه شده است که در این زمینه خاطرنشان می‌شود این پرونده در مراحل ابتدایی بوده و تا نهایی نشدن تحقیقات توسط نهادهای نظارتی و قوه قضائیه به جهت حفظ حریم خصوصی افراد هیچ گونه اطلاعاتی از پرونده منتشر نشده و کلیه مطالب ذکر شده صرفاً گمانه‌زنی است که صحت و سقم آن مشخص و مورد تأیید نیست. در قسمتی دیگری از این اطلاعیه آمده است: اینجانب به عنوان وزیر راه و شهرسازی، ضمن تأکید بر اعتماد کامل به نهادهای نظارتی دولت، رسیدگی دقیق و بدون ملاحظه درباره اتهام هر فرد در هر جایگاهی را لازم و واجب دانسته و آمادگی این وزارتخانه را برای همکاری در تکمیل تحقیقات و روشن شدن حقایق اعلام می‌کنم. لکن لازم است رسانه‌ها از گمانه‌زنی‌های بی‌پایه تا قبل از اثبات اتهام در مرجع صالح قضائی و خدشه به آبروی افراد، دوری کنند.

 

نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی گفت:‌ کاروانسرای وکیل کرمان با احیاء و بازسازی به جاذبه گردشگری این استان تبدیل شده است.

به گزارش روابط عمومی گروه مالی گردشگری، محمدمهدی زاهدی، نماینده مردم کرمان و راور در مجلس بر ضرورت استقبال از بخش خصوصی برای سرمایه گذاری تاکید کرد و افزود: اقامتگاه، کاروانسرا یا هتل‌هایی که مطابق با شرایط بومی این منطقه احداث یا مرمت می‌شوند، ظرفیتی مهم برای بهبود اشتغال در استان کرمان است.

وی به ظرفیت‌های بومگردی، هتل‌سازی و مرمت آثاری مانند کاروانسرای وکیل کرمان در استان کرمان اشاره کرد و افزود: ساخت هتل و اقامتگاه به منظور رفاه حال گردشگران داخلی و خارجی از جمله زیرساخت‌های مهمی است که بهبود و توسعه آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

زاهدی با اشاره به بازسازی مرمت کاروانسراهای قدیمی مانند کاروانسرای وکیل کرمان به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری در این استان افزود: دولت همواره با محدودیت‌های بودجه‌ای همراه است و باید تسهیلات و مشوق‌هایی برای جذب سرمایه بخش خصوصی در نظر گرفته شود و در کنار آن صنایع بزرگ استان نیز بخشی از سود خالص خود را به حفظ و احیاء آثار کهن از جمله کاروانسراها اختصاص دهند.

وی ادامه داد: باید رایزنی‌های فرهنگی و اجتماعی در زمینه جذب گردشگر میان ایران و سایر کشورها صورت گیرد و ضمن شناسایی ظرفیت‌های اقتصادی و بازرگانی، فرصتی را برای بازدید گردشگران خارجی فراهم کرد و بتوان از ظرفیت‌های ایجادشده‌ای مانند کارونسرای وکیل کرمان استفاده کرد. 

این گزارش حاکیست: قرارداد سرمایه گذاری در احیاء و مرمت کاروانسرای وکیل کرمان در سال ۱۳۹۶ بین شرکت «گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران» (سمگا) و صندوق احیاء و بهره‌برداری از اماکن تاریخی وابسته به وزارت میراث فرهنگی منعقد و عملیات اجرایی آن از ابتدای سال ۱۳۹۷ شروع شد. 

شرکت «گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران» (سمگا)، بازوی اجرایی گروه مالی گردشگری در حوزه گردشگری و هتلداری است.