«ارائه یارانه شبه نقدی روی غذا می‌تواند گام مناسبی برای رفع فقر در ایران باشد؛ به شرط اینکه از نظام کوپنی سابق درس عبرت گرفته و به‌جای آن از ظرفیت‌های فناوری استفاده‌ شود تا فروش دوباره کالاهای توزیع‌شده به حداقل برسد.» این بخشی از جایگزین جدید طرح یارانه نقدی است.

پس از پیشنهاد رفراندوم یارانه در مجلس هر روز مباحث جدیدی در این مورد مطرح می‌شود.

اخیرا مرکز پژوهش‌های مجلس هم از گزینه یارانه‌های شبه نقدی، به‌جای پرداخت مستقیم پول نقد رونمایی کرد که به نوعی می‌تواند یارانه پدرانه باشد.

اما این طرح چه می‌گوید؟

نویسندگان گزارش به‌گفته خودشان آموزه‌هایی را از تجربه آمریکا برای ایران استخراج کرده‌اند و تأکید دارند: ارائه یارانه شبه نقدی روی غذا می‌تواند گام مناسبی برای رفع فقر در ایران باشد؛ به شرط اینکه از نظام کوپنی سابق درس عبرت گرفته و به‌جای آن از ظرفیت‌های فناوری استفاده‌ شود تا فروش دوباره کالاهای توزیع‌شده به حداقل برسد.

پیشنهاد این پژوهشگران این است که می‌توان مانند برنامه کمک غذایی مکمل، به جای مشخص کردن اجناس خاص برای استفاده مشمولان یارانه، با تعداد زیادی خرده‌فروش مواد غذایی قرارداد منعقد شود و مشمولان یارانه، محدود به خرید مواد غذایی از این فروشگاه‌ها شوند تا در این صورت، افراد در انتخاب کیفیت اجناس مصرفی آزادی داشته و جلوی فساد در توزیع کالاها گرفته شود.

در بخشی از این گزارش اشاره شده که یکی از معایب یارانه نقدی این است که می‌تواند در مکان‌های دورافتاده باعث ایجاد تورم محلی شود؛ به‌عنوان مثال اگر به ۵۰درصد از اهالی یک روستا یارانه نقدی پرداخت شود، قیمت لوازم زندگی در آن محل افزایش می‌یابد و افرادی که مشمول یارانه نیستند، متضرر می‌شوند.

نویسندگان این گزارش به تناقض در برنامه کمک موقت به خانوارها اشاره می‌کنند که براساس آن با هدف تشویق افراد به بازگشت به کار، حمایت‌ها به‌صورت حداکثر پنج‌ساله تعریف می‌شود. این در حالی است که موقت بودن حمایت ها باعث می‌شود افرادی که اصلاً توان بازگشت به‌کار ندارند مانند معلولان، بعد از اتمام دوره، دچار مشکل شوند.

بر این اساس تناقض رخ داده ممکن است در تعریف نظام حمایتی ایران نیز به‌وجود بیاید، اما مرکز پژوهش‌های مجلس اذعان می‌کند که آسان‌ترین روش برای حل این مشکل بهبود شناسایی افراد است؛ به‌نحوی که تفاوت میان افرادی که می‌توانند به‌کار بازگردند و افرادی که نمی‌توانند، آشکار شود؛ در غیراین صورت باید مقداری خطا را از سوی سیستم پذیرفت تا از محروم ماندن فقرای واقعی جلوگیری شود.

بازوی تحقیقاتی مجلس تأکید دارد؛ یارانه شبه ‌نقدی در برخی شرایط مطلوب تر از یارانه نقدی است، اما باید توجه کرد که به‌طورکلی آفات اجرایی بیشتری نسبت به یارانه نقدی دارد؛ برای مثال فساد از سوی مجری در یارانه شبه نقد آسان‌تر است و برداشتن بخشی از یارانه ۴۵هزار تومانی عملاً ممکن نیست، اما برداشتن یک مقدار روغن و مرغ یارانه‌ای آسان است. در مقابل، اگر یارانه شبه نقدی به‌صورت کارت اعتباری اجرا شود، این مشکلات از بین می‌روند؛ به همین دلیل باید به نحوه اجرای یارانه شبه نقدی توجه مضاعف شود.

یارانه پدرانه به جای یارانه نقدی!

مرکز پژوهش‌های مجلس از گزینه یارانه‌های شبه نقدی، به‌جای پرداخت مستقیم پول نقد رونمایی کرد که به نوعی می‌تواند یارانه پدرانه باشد.

پس از انتشار خبری مبنی بر تلاش تعدادی از نمایندگان برای به رفراندوم گذاشتن حذف یارانه‌های نقدی، مرکز پژوهش‌های مجلس از گزینه یارانه‌های شبه نقدی، به‌جای پرداخت مستقیم پول نقد به مردم رونمایی کرد که از آن به‌عنوان یارانه پدرانه یاد شده است. هدف از این گزارش و دفاع از یارانه‌های شبه نقدی این است که دولت در مقام پدر جامعه می‌خواهد و می‌تواند مردم را به مصرف یک کالا یا خدمت خاص ترغیب کند.

مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده یارانه‌های شبه نقدی که برای استفاده از یک یا چند قلم کالا یا خدمات در اختیار مردم قرار می‌گیرد، به‌صورت گسترده در دیگر کشورهای جهان رایج است؛ به‌گونه‌ای که در کشورهای پیشرفته تا ۶درصد از مخارج سالانه کشور صرف این یارانه‌ها می‌شود.

تجربه جهانی

این احتمال وجود دارد که دولت و مجلس با درس گرفتن از انحراف در قانون هدفمندی یارانه‌ها‌ در طول بیش از یک دهه اخیر، به این تصمیم مهم برسند که نظام پرداخت مستقیم یارانه‌ها در قالب پول نقد به‌حساب سرپرستان خانوار را کنار گذاشته و به‌جای آن با الگو گرفتن از تجربه دیگر کشورها به سمت یارانه‌های نقدی حرکت کنند.

پژوهشگران مجلس با بررسی نظام یارانه‌ای آمریکا می‌گویند متداول‌ترین یارانه‌های شبه نقدی در جهان شامل یارانه مسکن، سلامت، آموزش، تغذیه، نگهداری کودکان و بهبود فضای بازار کار می‌شود تا جایی که دولت‌ها برای حفظ اشتغال و نجات بنگاه‌های گرفتارشده سیاست ایجاد انگیزه برای کارفرمایان جهت حفظ نیروی کار یا جذب آنها را در پیش ‌گرفته‌اند.

آنها تأکید می‌کنند هرچند یارانه شبه نقدی، کارکردهای مشخصی را دنبال می‌کند و درصورت اجرای موفق، می‌تواند بسیار مفید باشد، اما اگر به‌خوبی اجرا نشود، مضر خواهد بود و اجرای طرح یارانه‌های شبه نقدی نسبت به یارانه‌های نقدی مشکلات بیشتری دارد و زمانی باید به این سمت حرکت‌کرد‌که از یک‌سو اجرا با دقت و کیفیت مناسب انجام شود و از سوی دیگر مزایای استفاده از یارانه شبه نقدی بسیار بیشتر از یارانه نقدی باشد و درصورتی که یارانه به‌صورت سبد کالا ارائه شود، عموماً زمینه ایجاد فساد از سوی مجری می‌شود.

 

یک کارشناس صنعت خودرو گفت: متاسفانه گرفتار مصیبتی به نام نهضت عددگرایی شده‌ایم و همین امر سبب شده است اعداد بزرگ و بزرگتر را به عنوان اهداف اصلی دائم مطرح کنیم.

فربد زاوه در کلاب‎هاوس خبرآنلاین با با موضوع رسیدن به تولید سه میلیون دستگاه خودرو شدنی است؟گفت: همین نهضت عددگرایی سبب شده است با انبوه مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم کنیم اما از هدف‏های عجیبی مثل ساخت سه میلیون دستگاه خودرو یا یک میلیون واحد مسکونی سخن بگوییم.

وی اضافه کرد: در اهداف وزیر پیشنهادی صمت تاکید شده که تولید لوازم خانگی ۶ برابر و تولید معادن ایران ۵ برابر می‌شود، شاید این اعداد برای کسانی که فاقد دانش اقتصاد هستند قشنگ باشد اما بی ‎تردید با واقعیات اقتصادی همخوانی ندارد.

زاوه با اشاره به اینکه مقیاس سنجش اقتصاد یک کشور بر پایه تولید ناخالص داخلی به ارزش، نه حجم و تن، است ، گفت: سئوال من این است که تولید سه میلیون دستگاه خودرو در سال کار ارزشمندی است؟ طبیعی است پاسخ خیر است چرا که آنچه در فرآیند صنعت و توسعه اهمیت دارد میزان ارزش افزوده است که تولید می‎شود.

وی گفت: هدف اعلامی وزیرجدید صمت، بازنشر هدفی است که آقای نعمت زاده گذاشت. حال سئوال این است که آیا برنامه آقای نعمت‌زاده در سال ۹۴ محقق شده است؟ این برنامه‌ریزی شش سال قبل صورت گرفته است اما هیچ گام رو به جلویی در این بازه برداشته نشده است.وقتی در ۱۰ سال اخیر اجرای این برنامه ناممکن بوده و چطور ما می خواهیم در ۴ سال آن را محقق کنیم؟

سیاست تولید سه میلیون دستگاه خودرو تورم‌زاست

وی با اشاره به کیفیت خودروهای ایرانی اضافه کرد: در بازار صادراتی کسی حاضر نیست این خودرو را بخرد. به این ترتیب هدف نهضت عددگرایی برای انتفاع اقتصاد ملی نیست بلکه هدف حفظ انحصار بازار است. زاوه اضافه کرد: شرایط موجود که هزینه ارزی کالا را صد درصد می پردازیم، کالا ۳ تا ۶ ماه بعد به دستمان می‌رسد ، حالا می‌خواهیم  خودرو تولید کنیم که خواب ۹ ماهه دارد و این اقدام به شدت تورم‌زاست.وی در توضیح این مطلب ادامه داد: سیاستگذاری اشتباه مبتنی بر تیراژ خودرو باعث تورم در کشور شده است.

وی اضافه کرد: بهتر است حرف‌های مناظرات انتخاباتی را رها کنیم چون دنیا اینطور کار نمی‌کند. هزاران شرکت در این حوزه فعالند اما یک شرکت نشان دهید که خودرو تهاتر کند، واقعیت این است که بازار تهاتردر دنیا وجود ندارد که در آن بخواهید یک میلیون دستگاه خودرو بدهید و قطعه یا غذا بگیرید.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به برنامه تدوین شده برای رسیدن به تولید سه میلیون دستگاه خودرو تاکید کرد: این برنامه مجرد از واقعیت نوشته شده است، واقعیات اقتصاد ایران این است که صنعت خودروی ما در چهار سال آینده، ۱۰ میلیون دلار بالانس واقعی مثبت داشته باشد.وی با اشاره به اینکه ترکیه ۳۰۰ میلیون دلار ارزش افزوده خالص برای صادرات داشته است. این صادرات توسط شرکت‎های بوش، رنو، کنتنانتال، پژو و... اینها ایجاد شده و تمام برندهای درجه یک دنیا در ترکیه فعالیت می‌کنند .

در آستانه فرارسیدن ماه صفر و به مناسبت ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان، لنز ایرانسل دومین سوگواره تعزیه‌خوانی «شبیه حسین (ع)» را با حمایت حوزه هنری به صورت زنده پخش می‌کند.

به گزارش امتیاز، دومین سوگواره تعزیه‌خوانی «شبیه حسین (ع)»، همزمان با روزهای عزاداری ماه صفر ۱۴۴۳ هجری قمری، به میزبانی حوزه هنری برگزار و به صورت زنده و مستقیم از لنز ایرانسل پخش می‌شود.

بر اساس برنامه‌های اعلامی این سوگواره، از ۱۵ تا ۲۱ شهریورماه ۱۴۰۰، به ترتیب مجلس تعزیه خوانی «شهادت حر ابن یزید ریاحی»، «شهادت حضرت مسلم»، «شهادت طفلان مسلم»، «شهادت علی اکبر (ع)»، «شهادت حضرت عباس (ع)»، «شهادت امام حسین (ع)» و «بازار شام»، از ساعت ۲۰، به دبیری محسن میرزاعلی در حیاط حوزه هنری اجرا می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند به صورت مجازی، از طریق وبسایت (www.lenz.ir) و  اپلیکیشن لنز ایرانسل، بدون نیاز به تهیه اشتراک این اجراها را مشاهده کنند.

در این سلسله مجالس، اساتید و پیشکسوتانی از جمله رضا حیدری، عباس حیدری، عباس جواهری، مرتضی صفاریان، محمد رضایی، محسن هاشمی، حسن نرگس‌خانی، محمود معینی، سعید نبئی، عباس صالحی، علی صدیقیان، خلیل پیریایی، جواد فلاحتی، مسعود حجازی‌مهر، سید امیر صالحی، اسماعیل محمدی، ابراهیم میرزاعلی و حسن فیاض حضور دارند و به تعزیه‌خوانی خواهند پرداخت.

لنز ایرانسل، از ابتدای ماه محرم امسال و همچنین در سال گذشته، از طریق همکاری با مجموعه‌های تولیدکنندۀ محتوای فرهنگی و مذهبی، ویژه‌برنامه‌های مذهبی و عزاداری ماه محرم را برای کاربران خود پخش کرد.

اپلیکیشن لنز، تلویزیون اینترنتی ایرانسل، اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران، است که کاربران می‌توانند آن را بدون هزینه دانلود کنند و هر لحظه و هر کجا، به مجموعه‌ای از جدیدترین فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی و خارجی (دوبله و با زیرنویس فارسی)، برنامه‌های زندۀ تلویزیونی، پخش مستقیم مسابقه‌های ورزشی (پخش زنده فوتبال، پخش زنده شبکه سه و…) پادکست، کتاب‌های صوتی، موسیقی و آلبوم‌های جدید و… روی گوشی تلفن همراه یا در منزل روی تلویزیون دسترسی داشته باشند.

از جمله امکانات اپلیکیشن لنز می‌توان به ایجاد دسترسی به مجموعۀ عظیمی از فیلم‌ها، سریال‌ها، آلبوم‌های موسیقی و برنامه‌های مستند ایرانی و خارجی، پخش زندۀ برنامه‌های تلویزیونی، مسابقات و برنامه‌های ورزشی و فرهنگی، امکان ضبط خودکار برنامه‌های زنده تلویزیون در زمان‌بندی از پیش تعیین‌شده، امکان مشاهدۀ جدول برنامه‌های پخش‌شده از شبکه‌های مختلف تلویزیون، امکان مشاهدۀ برنامه‌ها در بخش آرشیوها تا هفت روز بعد از پخش زنده، امکان افزودن برنامه‌های مورد علاقه کاربر به فهرست «علاقه‌مندی» و دسترسی آسان‌تر به آنها اشاره کرد.

تسهیلات پرداختی بانک‌ها طی پنج ماه ابتدای امسال به بخش‌های اقتصادی ۹۰۰۷.۸ هزار میلیارد ریال است که در قیاس با دوره مشابه پارسال ۳۰۵۴.۹ هزار میلیارد ریال (معادل ۵۱.۳ درصد) افزایش داشته است.

بانک مرکزی در جدول زیر هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخش‌های اقتصادی طی پنج ماهه ابتدای سال ۱۴۰۰ را شرح داد و سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در تمام بخش‌های اقتصادی طی پنج ماهه ابتدای امسال را مبلغ ۶۱۰۳.۶ هزار میلیارد ریال معادل ۶۷.۸ درصد کل تسهیلات پرداختی اعلام کرد.

هم چنین سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در پنج ماهه ابتدای امسال معادل ۲۱۹۱.۸ هزار میلیارد ریال بوده است که حاکی از تخصیص ۳۵.۹ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه در گردش تمام بخش‌های اقتصادی (مبلغ ۶۱۰۳.۶ هزار میلیارد ریال) است.

بر اساس این خبر از ۲۷۵۵.۶ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل ۷۹.۵ درصد آن (مبلغ ۲۱۹۱.۸ هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است که بیانگر توجه و اولویت‌دهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانک‌ها در سال جاری است.

شایان ذکر است که همچنان باید در تداوم مسیر جاری، ملاحظات مربوط به کنترل تورم را نیز در نظرگرفت و همواره مراقب قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد نیز بود. بر این اساس ضروری است به افزایش توان مالی بانک‌ها از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانک‌ها، افزایش بهره‌وری بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک‌ها و ترغیب بنگاه‌های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرح‌های اقتصادی (ایجادی) توجه ویژه‌ای کرد.